KORTE EN DUIDELIJKE TIPS VOOR ONDERZOEKSOPDRACHTEN EN -TENTAMENSTOF (HBO/MBO+).

Samenvatting:
Aan de hand van een voorbeeld wordt uitgelegd wat causaliteit is.

(Vergeet straks niet om nog even te kijken op: http://onderzoekscoaching.nl/cms/blog/

BEWIJS
Het woord ‘bewijs’ lijkt erg op het woord wijzen/aanwijzen. Iemand zegt iets en wijst het aan zodat iedereen met eigen ogen kan zien dat het waar is. Er zijn echter ook veel dingen die je niet kan zien en die toch waar zijn. (Er is een achterkant aan de maan, maar je kan de achterkant van de maan niet zien). Als iemand dus beweert dat de maan een achterkant heeft dan liegt hij niet.
Het BEWIJS bestaat hier niet uit ZIEN maar uit LOGISCH denken. Als de maan geen achterkant had, dan viel de maan uit elkaar dus moet er ook een achterkant zijn.

ALS JE MOEITE HEBT MET BEWIJS LEVEREN
Een bewijs bestaat er (bijna) altijd uit dat iemand twee dingen met elkaar verbindt. Zoals het maanbewijs: Er  is een voorkant (want die zien we) en die moet ergens aan vastzitten (anders viel de maan uit elkaar) dus er moet ook een achterkant zijn.
Dit noemen we een oorzaak-gevolg verband (causaliteit).

CAUSALITEIT IN ONDERZOEK
In onderzoek gaat het erom dat je eerst een idee/theorie hebt en dat je daarna aan anderen probeert te bewijzen (laten zien) dat je idee klopt. Je begint met het bedenken van een oorzaak-gevolg (verband/causaliteit) en daarna ga je metingen doen (enqueteren/observeren etc.). De regel van de causaliteit is daarbij heel belangrijk. Je moet EERST een idee hebben wat de oorzaak kan zijn voordat je gaat proberen om een bewijs te leveren! Dat idee (causaliteit) moet geen ‘raar’ verhaal zijn.
Voorbeeld 1:
Johan heeft de volgende causaliteit bedacht: De klanten van Albert Heijn zijn erg tevreden want in China is de rijst veel goedkoper geworden…
Gevolg: Klanten zijn tevreden
Oorzaak: De prijs van de rijst in China.
Omdat het idee / causaliteit van Johan raar is (ik kan tenminste geen logisch verband zien tussen prijs van rijst in China en tevredenheid van klanten bij Albert Heijn) mag hij van de opleiding voorlopig niet verder met zijn onderzoek. De scriptie van Johan moet namelijk gebaseerd zijn op LOGISCHE oorzaak-gevolg verbanden.
Voorbeeld 2:
Peter doet ook onderzoek naar de tevredenheid van de klanten van Albert Heijn. Peter heeft de volgende causaliteit bedacht: De klanten van Albert Heijn zijn erg tevreden want de prijzen van 20 artikelen zijn sterk in prijs verlaagd. Peter mag van de opleiding verder gaan met zijn onderzoek. Men vindt de oorzaak-gevolg idee van Peter logisch. Met andere woorden men gelooft dat de causaliteit, waar kan zijn:
Gevolg: De klanten zijn tevreden.
Oorzaak: De prijsverlaging van 20 artikelen.

WAT ER FOUT KAN GAAN
Het komt vaak voor dat iemand denkt dat hij ook zonder een theorie van oorzaak en gevolg (causaliteit) een goed bewijs kan leveren.

Voorbeeld van fout in de formulering van causaliteit:
Simone heeft het volgende gezien: Veel mannen gaan omstreeks 8 uur naar hun werk en staan dan lang in de file. Een kleine groep mannen gaat later naar het werk en staan dan niet in de file.  Simone denkt niet na over causaliteit maar concludeert:
De meeste mannen staan graag in de file. En ze levert ook bewijs : Er zijn dagelijks honderden kilometers file.

Voorbeeld 2 van een fout in de formulering van causaliteit:
Martijn deed onderzoek naar ‘vrije tijd’. Hij heeft een enquete gehouden onder 2000 mensen. De vragen die hij heeft gesteld zijn onder andere: “Hoeveel tijd werkt u per week? en “Welk cijfer geeft u voor uw tevredenheid met uw leven?”.
Uit het onderzoek van Martijn kwam als resultaat dat mensen die minder vrije tijd hadden vaker gelukkig waren dan andere mensen. Martijn trok de volgende conclusie: Veel vrije tijd maakt mensen ongelukkig!
Martijn formuleerde ACHTERAF zijn causaliteit:
Gevolg: Minder gelukkig
Oorzaak: Veel vrije tijd.

Toch had Martijn het fout. En zijn manier van bewijs leveren klopte ook niet.
Wat er namelijk echt aan de hand is. Als je geen werk hebt, dan heb je wel veel tijd maar je bent niet gelukkig. Dat komt niet DOORDAT je veel ” vrije tijd’ hebt. Je hebt wel veel tijd maar het voelt helemaal niet als ‘vrije tijd’.

Dat komt er dus van wanneer je ACHTERAF pas gaat nadenken over Causaliteit.
Je gaat dan achteraf het verband verzinnen bij de resultaten.

Kortom: Voordat je een conclusie trekt moet je wel even controleren of je wel aan alles hebt gedacht. Welke oorzaken zijn er allemaal om iets te verklaren? Hou er rekening mee dat er meer oorzaken zijn om iets te verklaren. Bedenk EERST een theorie en bedenk daarna de juiste manier om te meten of je theorie klopt.

The Research Company BV is een full-service onderzoeksbureau dat u kunt inschakelen voor onderzoekswerkzaamheden. De educatieve afdeling van Research Company deelt kennis en ervaring met studenten. Zij profiteren van de duidelijke artikelen over onderzoekstheorie, methoden en technieken en gratis hulpmiddelen zoals de gratis software voor online enquêteren en Rekenhulp om steekproefomvang, nauwkeurigheid en betrouwbaarheid te berekenen.

(Er is veel zorg besteed aan deze uitleg. Het is begrijpelijk geschreven met duidelijk voorbeelden. Maandelijks lezen 4000 HBO (en WO) studenten een of meer van de artikelen van Research Company. Als je geholpen bent met dit artikel dan kun je andere studenten ook een beetje helpen door het artikel te delen in je netwerk).