KORTE EN DUIDELIJKE TIPS VOOR ONDERZOEKSOPDRACHTEN EN -TENTAMENSTOF (HBO/MBO+).

ONDERZOEKSFILOSOFIE OF ONDERZOEKSPARADIGMA ?

In dit artikel leer je om je eigen onderzoeksfilosofie te beschrijven:
Waarom willen ze weten wat voor ..filosoof je bent als je een scriptie schrijft? Twee voorbeelden van onderzoeksfilosofieen uitgelegd. Wat zijn  onderzoeksparadigma’s? Vier voorbeelden van hetzelfde onderzoek bekeken door de ‘bril’ van 4 verschillende onderzoeksparadigma’s.

Waarom?
Wanneer je een scriptie schrijft voor je afstuderen wordt gevraagd om in het hoofdstuk Methodologie te beschrijven hoe jij (de onderzoeker) tegen de ‘werkelijkheid’ aankijkt. Om precies te zijn ‘wanneer is volgens jou iets de waarheid en hoe denk jij achter de waarheid te komen’. De houding van de onderzoeker ten aanzien van de wereld die hij moet onderzoeken noemen we de onderzoeksfilosofie van de onderzoeker. Het is een onderdeel van het hoofdstuk Methodologie. De scriptiecommissie dwingt je zo om er bij stil te staan dat elke onderzoeker door een bepaalde bril opzoek is naar waarheid. En dat het erg veel uitmaakt welke bril je op hebt. Studenten die goed kunnen aangeven door welke bril ze onderzoek hebben gedaan scoren al gauw een extra punt. (Want velen vinden het een taai onderwerp).

Als je er echter over nadenkt dan moet elke onderzoeker eigenlijk eerst de vraag stellen: Door welke bril kijk IK eigenlijk naar de wereld?  Wanneer vind ik dat iets waar is? 

Twee voorbeelden van onderzoeksfilosofieen.
Positivisme of het Interpretivisme.
Een positivist  is een onderzoeker die van mening is dat je onderzoek alleen bruikbaar is als je het doet met behulp van ‘metingen’. (Als je iets niet kan meten dan is het ook niet te bewijzen. Een positivist werkt daarom vaak met  enquêtes of tel-/meetsystemen. Door voldoende enquêtes af te nemen en wiskundige (statistiek) berekeningen te verrichten komt hij tot conclusies over de werkelijkheid. Zo probeert hij het gedrag van mensen/klanten te begrijpen, verklaren en te voorspellen. Onderwerpen die niet goed te meten zijn vindt hij niet de moeite waard om te onderzoeken.

Een interpretivist is een onderzoeker die precies van het tegenovergestelde uitgaat. De interpretivist is van mening dat de positivist de werkelijkheid veel te simpel voorstelt. Alsof je alles meetbaar kan maken. Het gedrag van mensen bijvoorbeeld is heel moeilijk te voorspellen. Als je vandaag een enquête voorlegt aan een groep klanten dan antwoorden ze anders dan over een maand. Mensen gedragen zich ook anders als ze samen zijn dan wanneer ze alleen zijn. Ze gedragen zich ook anders wanneer ze met vrienden zijn.  Bovendien vinden interpretivisten dat alles een kwestie is van ‘persoonlijke smaak’ / ‘persoonlijke mening’ is/  ‘DE werkelijkeheid (van de positivist) bestaat volgens hen niet. Er zijn net zoveel werkelijkheden/ waarheden  als dat er mensen zijn. Wat je als onderzoeker alleen kunt doen is mensen interviewen en observeren en beschrijven hoe de mensen het zien. Je kunt daarmee hun gedrag wel beter begrijpen. Je kunt onderzoek doen naar hun ideeën en motieven.

ONDERZOEKSPARADIGMA is een combinatie van een of meer modellen,  een bepaalde theorie en aannames en regels voor het onderzoeken van de werkelijkheid.  Er zijn bepaalde ‘onderzoeksscholen’  die steeds volgens dezelfde combinatie van modellen en regels (en filosofie) onderzoek doen. Soms komt dit doordat het gaat om de leerlingen / navolgers van een beroemd onderzoeker die heeft voorgeschreven hoe je onderzoek moet doen.

Onderzoeksparadigma’s komen veel voor in de sociale wetenschappen.
Vier veel gebruikte paradigma’s zijn:

• Functionalisme
• Interpretivisme
• Radicaal-humanisme
• Radicaal-structuralisme.
  De onderzoeksparadigma’s benaderen elk op een andere manier het onderzoek van sociaal gedrag.

De verschillen tussen de paradigma’s worden duidelijk aan de hand van  . We nemen als voorbeeld verschillende onderzoeken naar de problemen rondom voetbalvandalisme. Hoe zouden die problemen opgelost kunnen worden?  Hoe kijken de verschillende onderzoeksscholen tegen het onderzoek van dit onderwerp aan?

FUNCTIONALISME
In het functionalisme wordt uitgegaan van de veronderstelling dat sociale verschijnselen een bepaalde (nuttige) functie vervullen in een samenleving, en dat sociale verschijnselen onderling samenhang vertonen.  (Voetbalvandalisme heeft een functie). Een functionalist zal het probleem onderzoeken door te kijken naar de functie van voetbalvandalisme. Wat voor nut heeft voetbalvandalisme voor de samenleving? Is het een manier om overtollige energie / agressie te verwijderen?  Speelt het een rol in het proces van sociaal gedrag/ ergens bijhoren? Een samenleving waarin mensen steeds minder interesse voor elkaar hebben heeft ook momenten nodig waarin er ‘samen’ wordt gehandeld. Een mens is immers een sociaal wezen en moet ook het gevoel  hebben dat hij ergens bijhoort. Het onderzoek richt zich op de FUNCTIE van vandalisme voor de samenleving en kijkt naar de relatie tussen deze functie van vandalisme en de problemen die eruit voortkomen.

INTERPRETIVISME
In het interpretivisme wordt uitgegaan van de visie van de betrokken personen om te verklaren waarom groepen mensen zich op een bepaalde manier gedragen. Het indvidu is uniek en moet apart bestudeerd worden.  Een interpretivist zal het probleem onderzoeken door te kijken naar de individuele deelnemers. Wat is het verhaal achter de vandalen? Wie zijn het? Zijn er verschillende typen vandalen? Waarom gedragen zij zich zo? Voetbalvandalismeonderzoek door de betrokkenen in kaart te brengen, achtergronden en hun bijdrage aan het gedrag van de groep. Wie zijn de leiders?   Observeren van individuen , interviews, filmen en beschrijven. Het probleem (en de oplossing) worden vooral gezocht in de individuele motieven van betrokkenen.

RADICAAL-HUMANISME
De werkelijkheid (hoe wij met elkaar leven) is sociaal geconstrueerd door de samenleving. Hoe wij de samenleving hebben gemaakt zorgt ervoor dat mensen gebonden worden aan beperkingen die problemen veroorzaken.  Voetbalvandalisme is het gevolg van de manier waarop de samenleving is georganiseerd door de mensen. Onderzoek naar de gevolgen van het feit dat mensen steeds meer vervreemden van zichzelf en van elkaar. Welke beperkingen levert de huidige samenleving voor voetbalvandalen? Lost vandalisme het ‘gevoel van een beperking’ op?’  Wat zou er moeten veranderen waardoor vandalen zich niet meer beperkt voelen door de samenleving? Zodat ze vandalisme niet meer nodig hebben?

RADICAAL –STRUCTURALISME
De werkelijkheid, hoe wij met elkaar leven is een gevolg van wetmatigheden in de natuur waar de samenleving zich zo goed mogelijk aan aanpast.  (We passen de samenleving aan en maken regels omdat dat noodzakelijk is om te overleven). Voetbalvandalisme is het gevolg van de manier waarop de samenleving is georganiseerd maar dat komt niet door de mensen, maar ook door wetmatigheden waaraan iedereen zich moet houden om te kunnen leven.  Onderzoek richt zich op de wetmatigheden die ervoor zorgen dat de samenleving op een bepaalde manier is georganiseerd. Welke wetmatigheden beperken de hele samenleving en wat kunnen we (er met zijn allen) aan doen zodat de samenleving geen last meer heeft van die wetmatigheden?  Bijvoorbeeld:  De samenleving moet zorgen dat er voldoende gewerkt wordt om iedereen van eten te voorzien.  Maar er moet zo hard gewerkt worden dat er weinig uitlaatkleppen meer zijn. Dit geeft de behoefte aan uitlaatkleppen (vandalisme) .  Hoe kunnen we zorgen dat mensen minder hard hoeven te werken zodat die uitlaatklep (vandalisme) ook niet meer zo nodig is?

The Research Company BV is een full-service onderzoeksbureau dat u kunt inschakelen voor onderzoekswerkzaamheden. De educatieve afdeling van Research Company deelt kennis en ervaring met studenten. Zij profiteren van de duidelijke artikelen over onderzoekstheorie, methoden en technieken en gratis hulpmiddelen zoals de gratis software voor online enquêteren en Rekenhulp om steekproefomvang, nauwkeurigheid en betrouwbaarheid te berekenen.

(Er is veel zorg besteed aan deze uitleg. Het is begrijpelijk geschreven met duidelijk voorbeelden. Maandelijks lezen 4000 HBO (en WO) studenten een of meer van de artikelen van Research Company. Als je geholpen bent met dit artikel dan kun je andere studenten ook een beetje helpen door het artikel te delen in je netwerk).